پاییز خشک و کمبارش در انتظار ایرانیها | پیشی گرفتن ایران در مصرف آب از کشورهای پرآب
تاریخ انتشار: ۳۰ مهر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۲۳۵۳۸۰
به گزارش همشهری آنلاین، صادق ضیاییان رئیس مرکز پیش بینی سازمان هواشناسی در این باره گفت: پیش بینی ها نشان می دهد بارش های پاییزی کمتر از نرمال خواهد بود و تا الان هم بارش های خوبی نداشتیم و بسیار کم بوده است.
ضیاییان افزود: پیش بینی می شود که آبان کم بارشی را هم نسبت به بلند مدت داشته باشیم، البته کم بارشی به این معنا نیست که اصلا بارش نداشته باشیم بلکه به این معنا است که نسبت به آن میزانی که متوسط بلند مدت است بارش کمتری دریافت کنیم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
وی درباره متوسط بلند مدت باران در فصل پاییز گفت: معمولا ۲۵ درصد مجموع بارش یک سال را در پاییز دریافت می کنیم یعنی یک چهارم بارش های یک سال در پاییز رخ می دهد، متوسط بلند مدت بارش های پاییز حدود ۶۸ میلیمتر است و پیش بینی ما این است که امسال کمتر از این میزان خواهد بود.
بیشتر بخوانید:
سهم ناچیز ایران از آبهای شیرین جهان | تأثیر تغییرات اقلیمی بر منابع آبی کشور ایجاد یک کانون فوق بحرانی گرد و غبار در ایران | نیاز به تسریع استفاده از خاکپوشهای دوستدار محیط زیستوی اظهار داشت: میزان بارشی که از ابتدای فصل پاییز تاکنون باید به طور متوسط در بلند مدت رخ می داد حدود ۴ میلیمتر است در حالی که در کشور به طور متوسط تاکنون ۸ دهم میلیمتر بارش داشتیم یعنی در این مدتی که از فصل پاییز گذشته باید حدود ۴ میلیمتر باران می بارید که فقط ۸ دهم میلیمتر باریده است که انتظار می رود این کم بارشی همچنان نسبت به بلند مدت ادامه داشته باشد اما امید داریم از نیمه دوم آذرماه بارش ها به تدریج به سمت نرمال پیش برود و آن چیزی که الان نقشه ها نشان می دهد بارش زمستانه به صورت نرمال خواهد بود.
رئیس مرکز پیش بینی سازمان هواشناسی تاکید کرد: دو سال متوالی کم بارشی داشتیم یعنی هم سال گذشته و هم سال قبل از آن که یک سال استثنایی و بسیار کم بارشی بود که امسال هم تداوم داشت و شرایط را برای منابع آبی دشوار کرد بنابراین حتی اگر بارش های زمستانه نرمالی هم داشته باشیم باز هم نمی توان انتظار داشت که کمبود این دو سال کم بارشی را جبران کند.
وی اظهار داشت: بهترین راه گذر از این مرحله مدیریت منابع آب، صرفه جویی به معنای عام هم در مصارف شهری و هم کشاورزی، مدیریت صحیح کشت و تغییر الگوی کشت است که تمام این مسائل می تواند دست به دست هم بدهد تا کاهش مصرف آب را داشته باشیم.
استفاده از منابع آبی با ظرفیت کشور متناسب نیستهمچنین یوسف خلج امیرحسینی کارشناس امور منابع آب درباره راه های برون رفت از شرایط بد آبی در کشور گفت: برنامه ریزی صحیح، مدیریت منابع آب، اصلاح الگوی مصرف و کشت های کم آب بر راهکارهایی برای برون رفت از شرایط کنونی منابع آبی است که بارها و بارها گفته شده اما به آنها عمل نمی شود، ما در مجموع در کشور از منابع آبی به خوبی استفاده نمی کنیم ، همچنان با روش غرقابی در کشاورزی آب را هدر می دهیم ، استفاده از کشت نامناسب با شرایط آب و هوایی و منابع آبی عامل دیگری است که بر پیکره نحیف منابع آبی ضربه وارد می کند، با وجود هشدارهای فراوان درباره نبود آب اما همچنان به دنبال کشت محصولات آب بری مانند یونجه یا هندوانه هستیم، در کنار تمام اینها از ایجاد شهرک های صنعتی در جاهایی که منابع آبی مناسب و کافی ندارند هم کوتاه نمی آییم.
توزیع نامناسب صنایع آببر در کشورخلج امیرحسینی افزود: از سوی دیگر توزیع نامناسب صنایع آببر در کشور نیز معضلی شده است، مثلا می بینیم که کارخانه سیمان در جایی احداث می شود که بحران آب دارد، یا اینکه کارخانه های فولاد در جای جای کشور در حال شکل گیری هستند که ضربه محکمی بر پیکر منابع آبی وارد می کنند، به عنوان مثال احداث صنعت فولاد در استان یزد چه معنی دارد؟ استان یزدی که برای تامین آب شرب دچار مشکل است ایجاد کارخانه های آب بر را مصوب می کنند بعد از آن برای تامین نیاز آبی آن مجبور به انتقال آب از نقطه ای دیگر می شوند که این مساله موجب بروز تنش های اجتماعی در مبدا و مقصد و حتی مسیر خواهد شد، متاسفانه مکان یابی صنایع برنامه ریزی و توزیع درستی ندارد.
پیشی گرفتن ایران در مصرف آب از کشورهای پرآباین کارشناس امور منابع آب درباره سرانه آب در کشور گفت: سرانه مصرف آب در کشور به رغم اینکه از نظر منابع آبی مشکل داریم اما از کشورهایی که در این زمینه هیچ مشکلی هم ندارند بسیار بیشتر است، آمارها نشان می دهد سرانه مصرف آب در ایران حدود ۱۶۰ تا ۱۷۰ متر مکعب است که در تهران گاهی به ۲۲۰ متر مکعب هم می رسد، این در حالی است که ایران کشوری با مشکل آبی است و بر روی کمربند خشک دنیا هم قرار گرفته و متوسط بارندگی آن زیر ۲۵۰ میلیمتر در سال است اما نسبت به کشورهای پر آب، مصرف آبی بیشتری دارد.
وی ادامه داد: به عنوان مثال کشور آلمان مشکلی از نظر بارندگی و منابع آبی ندارد اما مصرف آب در ایران از آن کشور بیشتر است، در آنجا شاید چون قیمت آب واقعی است همه رعایت می کنند اما کشور ما چون نفت دارد از این رو به تمام بخش های انرژی یارانه می دهد که این موجب مصرف بی ضابطه می شود، البته رساندن آب و یا انرژی به قیمت واقعی در کشور مشکلات خودش را دارد که باید مورد بررسی متنخصصان آن قرار گیرد.
دخالت ۲ عامل در بروز تنش آبی در کشورخلج امیر حسینی درباره نقش تغییر اقلیم در روند فعلی منابع آبی گفت: در رسیدن به شرایط کنونی آبی هم عامل عدم مدیریت صحیح منابع و هم تغییر اقلیم نقش دارند در واقع این دو عامل دست به دست هم دادند تا کشور وارد تنش و بحران آبی شود، از سوی دیگر جمعیت نیز روز به روز رو به افزایش است، البته در این میان نباید اقلیم کشور را هم فراموش کنیم، زمانی که جمعیت کشور در قبل از انقلاب ۳۶ میلیون نفر بود هم شاهد بروز خشکسالی در مناطقی از کشور بودیم، حتی موجب نابودی برخی از روستاها و آبادی ها شد، این قانون طبیعت است اما الان مساله این است که حالا همان شرایط خشکی و کم بارشی همچنان وجود دارد اما جمعیت چند برابر شده یعنی جمعیت ۳۵ میلیونی به ۸۵ میلیون نفر رسیده که به همان نسبت مصرف آب و تامین مواد غذایی آن افزایش یافته است حال اگر نخواهیم رفتار درستی نسبت به منابع آبی خود داشته باشیم قطعا با مشکل کم آبی مواجه خواهیم شد.
وی اظهار داشت : با توسعه شهرنشینی الگوی زندگی و مصرف منابع آب هم تغییر کرده است، زمانی در روستاها افراد شاید هفته ای یکبار حمام می رفتند و آنهم در شرایط خزینه و یا با استفاده از آب یک لگن استحمام می کردند اما امروزه حداقل ۸۰ تا ۹۰ درصد مردم روزانه حمام می کنند و حتی روش حمام کردن هم تغییر کرده به طوری که از لحظه ای که وارد حمام می شویم تا زمان خارج شدن دوش آب باز است قطعا این روش در بلند مدت جواب نمی دهد و کشور را با چالش کم آبی مواجه می کند.
کارشناس امور منابع آب گفت: در بخش کشاورزی هم شرایط بسیار نامناسب است، جمعیت افزایش یافته و تامین غذای این جمعیت به منابع آبی وابسته است، از سوی دیگر کشاورزی گسترش یافته که در این رهگذر روش کشت تغییر کرده اما روش آبیاری همچنان سنتی مانده است، در گذشته با بیل و گاوآهن مساحت محدودی از زمین شخم زده می شد اما امروزه با استفاده از دستگاه های مکانیزه کشاورزی قادر به کاشت وسعت زیادی از مزارع شدیم؛ اما روش آبیاری ما همچنان قدیمی باقی مانده است که این روش مصرف آب را افزایش می دهد و موجب هدر رفت منابع آبی میشود.
خلج امیر حسینی تاکید کرد: باید در استفاده از منابع آبی همگام با شرایط کشور و میزان داشته های خود پیش برویم، باید به فرهنگ قدیمی خود که بر پایه صرفه جویی بود برگردیم تا کشور دچار خشکی و کم آبی بیشتر نشود چون تبعات اجتماعی زیادی از جمله مشکلات محیط زیستی مانند گرد و غبار ، خشک شدن تالاب ها و رودخانه ها و مهاجرت را به دنبال خواهد داشت.
کد خبر 713922 منبع: ایرنا برچسبها پاییز خشکسالی باران محیط زیست ایرانمنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: پاییز خشکسالی باران محیط زیست ایران داشته باشیم منابع آبی منابع آب بلند مدت پیش بینی کم بارشی مصرف آب کم بارش بارش ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۲۳۵۳۸۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
پایتخت گل در انتظار فناوری نوین/مکانیابی غلط به مشکلات دامن زد
خبرگزاری مهر، گروه استانها: اگرچه زمستان سال ۱۴۰۲ با کمترین چالش در زمینه تأمین گاز همراه بود اما با توجه به تجربه زمستان ۱۴۰۱، ناترازی در تأمین گاز، تولید در واحدهای صنعتی را با چالش مواجه میکند ولی این معضل تنها مختص کارخانهها نیست.
مجموعههایی همچون تولیدکنندگان گل نیز از واحدهایی هستند که در صورت قطع گاز، آسیبهای جدی و چه بسا جبرانناپذیری خواهند دید. حالا که فصل سرما را پشت سر گذاشتهایم زمان آن است تا با بهبود و به روز رسانی سیستمهای گرمایش گلخانهها، زمستانی بدون مشکل پیش روی گلخانه داران محلاتی باشد.
گلکاران محلاتی میگویند در صورت قطع گاز، چون هیچ سیستم یا ماده جایگزینی مانند چوب، زغالسنگ، گازوئیل یا نفت نداریم، تمام محصول ما نابود میشود. در حال حاضر، تجهیزات گرمایشی بیشتر گلخانهها به صورت مشترک با برق و گاز کار میکند و در صورت قطع هر کدام از اینها، سیستم گرمایشی از کار میافتد.
سیستمهای گرمایشی دیگری وجود دارد که تماماً برقی است و گرمای ایجاد شده توسط المنتها با استفاده از فن، در گلخانه منتشر میشود، اما برای گلخانههای در اندازه بزرگ جوابگو نیست و به همین دلیل تعدادی از گلخانههایی که از این سیستم استفاده میکردند، به سمت روشهای دیگر روی آوردند.
گازوئیل، سوختی که سر ناسازگاری داشت
یکی از گلکاران درباره سهمیه گازوئیل به خبرنگار مهر گفت: از آنجا که سهمیه گازوئیل هم نداریم، نمیتوانیم از مواد جایگزین برای گرمایش استفاده کنیم البته در گذشته هم در تأمین گازوئیل با مشکل مواجه بودیم.
محمدی افزود: در گذشته که از گازوئیل برای گرم کردن گلخانهها استفاده میکردیم، آن را با نفت ترکیب کرده و از ابزاری به نام «کلهفر یا بوقی» برای گرمایش استفاده و در سرمای شدید، گازوئیل یخ میزد و عملاً گرمایش متوقف میشد. انتشار دود گازوئیل نیز موجب نابودی گل، به ویژه سرگل (شاخههای تازه روییده گل) و زرد شدن برگ گل میشد.
وی بیان کرد: نگاه علمیتر به تأمین انرژی و بهرهوری آن میتواند علاوه بر حل مشکلات موجود، هزینههای جاری گلخانهدارها را نیز کاهش دهد و استفاده از تجربیات کشورهای دیگر و توجه به زیرساختها در کنار توجه به تکنولوژیهای روز، گلخانهها را از بحرانهای احتمالی انرژی مصون میدارد.
مکانیابی مناسب، پیشنیاز صرفهجویی در مصرف انرژی
رئیس انجمن گل و گیاهان زینتی ایران در گفتوگو با خبرنگار مهر گفت: سیستمهای گرمایشی گلخانهها از چند نظر قابل بررسی است، آنچه که در کشور ما رعایت نشده، مکانیابی نادرست گلخانهها است و در واقع مکانیابی گلخانهها بر اساس شعار و سیاستزدگی بوده است و نقشه پراکنش گلخانهها در ایران را مشاهده کنیم و تقریباً در هر جای ایران یک شهرک یا مجتمع گلخانهای احداث شده است.
محمدرضا شفیعی افزود: ایران دارای تنوع آب و هوایی و اقلیمی است و جزو چند کشور جهان از این نظر است، گلخانهها باید در نقاطی احداث شود که شرایط مناسبی برای تولید گلخانهای دارند.
وی اظهار کرد: حدود ۱۴ سال پیش، پژوهش مشترکی با معاونت باغبانی وزارت جهاد کشاورزی به منظور ارزیابی ۱۴۸ شهرک گلخانهای ایران انجام دادیم و در این پژوهش که بر اساس مدل تاپسیس (Topsis) انجام شد، ۱۹ شاخص مختلف در این ۱۴۸ شهرک بررسی شد که بر اساس این پژوهش، یک شهرک گلخانهای در چهارمحال و بختیاری رتبه اول را به دست آورد و محلات در جایگاه دوم قرار گرفت.
وی ادامه داد: نتایج پژوهش نشان داد بسیاری از شهرکهای گلخانهای از نظر پارامترهای اقلیمی مانند دمای حداقل مطلق، شدت تابش و تعداد شبهای یخبندان در جای مناسب احداث نشده بودند که اتفاق خوبی نیست زمانی که گلخانه در مناطق سردسیر احداث میشود، مصرف سوخت آن نسبت به جای مناسب تا سه برابر بیشتر است که این اشکال بزرگی است در حالی که در کشورهای دیگر اینگونه نیست.
ایرانیزه کردن، راه حلی در دسترس
عضو هیأت علمی پژوهشکده گل و گیاهان زینتی محلات اظهار کرد: در بحث سیستمهای گرمایشی، سیستمهایی با راندمان بالا وجود دارد که بهترین آنها سیستم حرارت مرکزی است که اکثر گلخانههای اروپا مانند هلند و بلژیک، از این سیستم استفاده میکنند و باید اذعان که این سیستم شبیه شوفاژ عمل میکند به این شکل که یک لایه لولهکشی آب گرم در روی سطح زمین و برای گلهای گرمادوست، یک لایه هم زیر سقف گلخانه تعبیه شده است.
وی گفت: در این سیستم، مصرف انرژی خیلی کم و راندمان بالاست، اما اشکالی که این روش دارد این است که هزینه اولیه راهاندازی آن بالاست و در شرایط کنونی امکان پیادهسازی این سیستم در گلخانههای ایران ممکن نیست هر چند سیستمهای شبهه حرارت مرکزی در برخی گلخانههای محلات پیاده شده است و به جای لوله کشی، از لولههای پلیاتیلن و شیلنگ در زیر سطح زمین استفاده کردهاند و هزینه این سیستم شبیهسازیشده خیلی بالا نیست و میتوان به آن فکر کرد.
وی افزود: سیستمهای گرمایشی سابق، یکنواختی گرما را هم نداشت و میتوان گفت که مصرف گاز با استفاده از سیستمهای جدید، یک سوم تا یک چهارم کاهش پیدا کرده است البته هزینه سیستمها نیز بالاست و اگر برای گلخانهدارها تسهیلاتی در نظر گرفته شود، میتوانند تجهیزات خود را به روز کند.
شفیعی ادامه داد: توجه به الگوی کشت میتواند کمک زیادی کند و این مهم درصد مورد توجه ویژه حوزه که گل و گیاه تنوع بسیار زیادی وجود دارد و اکنون بیش از ۱۰۰۰ گونه و رقم گل به صورت اقتصادی در حال تولید است و گونههای متناسب با هر منطقه کشت شود، مصرف انرژی کاهش مییابد.
وی افزود: سیستمهای برقی، گازی و انرژی تابشی وجود دارد که حتی نمونههای آن با کابلهای حرارتی در پژوهشکده گل و گیاه پیاده شد اما خیلی زود دچار مشکل شد و تداوم استفاده از آنها ممکن نشد.
شفیعی گفت: گلخانههای خورشیدی در چین وجود دارند که از گرمای خورشید در طول روز استفاده میکنند و شبها پوشش عایقی مانند پشم شیشه یا پتو روی گلخانه کشیده میشود و این گلخانهها مصرف سوخت ندارد، چنین سیستمهایی را میتوان در برخی نقاط ایران پیاده کرد.
وی تصریح کرد: برای برخی از مناطق میتوان روی سیستمهای زمینگرمایی فکر کرد که مدلهایی هم از آن توسط برخی شرکتها در ایران ابداع و پیادهسازی شده است و باید گفت در این روش، کانالهایی در زیر زمین به منظور خنک کردن در تابستان و گرم کردن در زمستان حفر شده و در این کانالها فن تعبیه میشود و در ۳ الی ۴ متر زیر زمین، زمستانها هوا گرم و در تابستانها هوا سرد است همچنین رطوبت زمین در فصل گرما باعث انتقال دمای خنک به داخل گلخانه میشود.
وقتی زمین گرمابخش گلخانه میشود
رئیس انجمن علمی گل و گیاهان کشور گفت: در نقاطی مانند محلات که ژئوترمال یا انرژی زمین گرمایی بالا است، میتواند از گرمای زمین استفاده کرد و ما تلاش کردیم به جای استفاده از کانال زمینی، از دمای کانال قناتها استفاده شود.
شفیعی ادامه داد: در یکی از گلخانههای پژوهشکده این روش پیاده شد و از یک حلقه چاه برای این کار آن هم بدون فن استفاده کردیم که در تابستان هوای مرطوب و خنک و در زمستان هوای گرم را به گلخانه تزریق میکرد از این دست کارها میتوان برای کاهش مصرف انرژی در گلخانهها استفاده کرد.
شفیعی گفت: پوشش عمده گلخانهها در دنیا پلیاتیلن و پلاستیک است اما شیشه و پلیکربنات نیز استفاده میشود و به نظر میرسد با توجه به شرایط کشور و با هزینههای جاری، پلی اتیلن بهترین گزینه است و این مهم مورد توجه است پرت حرارتی گلخانههای سنتی بسیار بالاست. دوجداره بودن دیواره و سقف گلخانهها کمک بسیاری به کاهش مصرف سوخت میکند.
وی اظهار کرد: اگرچه این مدل دوجداره بودن دیوار و سقف گلخانهها در ایران و محلات هم وجود دارد اما عموماً به شکل استاندارد نیست زیرا فاصله زیادی بین دو جداره وجود دارد و درحالیکه باید فاصله بین ۲ و نیم الی ۱۰ سانتی متر باشد، اما در اینجا بعضاً فاصله به ۱ یا ۲ متر میرسد.
وی با بیان اینکه این فاصله باعث میشود هوای روی سطح داخلی گرم شده و جریان هوا بین دو لایه برقرار شود، گفت: هوای زیر لایه دوم (بالایی) سرد شده و هوای سرد به پایین حرکت میکند و این مساله باعث کاهش دمای گلخانهها و هدر رفت انرژی میشود اما وقتی فاصله بین ۲ الی ۱۰ سانتی متر باشد، این جریان هوا برقرار نمیشود و مانند یک لایه عایق عمل خواهد کرد.
اگرچه بخشی از مشکلات گلخانه داران محلات را در فصل زمستان در حوزه مسائل گرمایشی درگیر میکند، به خود تولیدکنندگان به واسطه عدم پیشبینی درست اتفاقات آینده توسط آنها برمیگردد، اما این مساله نافی وظیفه مسؤولان برای حمایت از گلکاران نیست، چرا که در صورت آسیب دیدن این صنعت، علاوه بر بیکاری کارگران و وارد شدن آسیبهای فراوان اقتصادی به منطقه، یکی از پایههای لرزان صنعت گردشگری محلات نیز فرو خواهد ریخت که میتواند عواقب جبرانناپذیری برای استان و کشور داشته باشد.
کد خبر 6083387